بند امیر

موقعیت جغرافیایی بندامیر:




بند امیر در 75 كیلومتری شمال غرب ولایت بامیان و در 34 كیلومتری و لسوالی یكاولنگ قرار دارد. ساحه پارك ملی بند امیر 75000 هكتار زمین را شامل می شود. ارتفاع ناحیه مذكور از سطح دریا 2909 متر است. كه در طول البلد 22-11-67 شرقی و عرضی البلد 19-49-34 شمالی و در میان سلسله جبال هندوكش و بابا قرار دارد.
آب كوه های مرتفع و برفگیر اطراف به این دریاچه ها نفوذ می كند، و با محلول آهك و كلسیم كاربونت مخلوط گشته از دهانه خروجی جریان آب به شكل شیر آبی در می آید.
جداره های اطراف كه اكثراً از سنگ های رسوبی تشكیل یافته است بطور طبیعی ساختمان های بسیار زیبا و دیدنی را به وجود آورده. كه شكل كنونی این جداره ها جذابیت منظره مذكور را دو چندان كرده است.
در مركز پارك ملی بند امیر شش سد كوچك و بزرگ وجود دارد به نام های: بند ذوالفقار بند پودینه، بند پنیر، بند هیبت، بند قنبر، و بند غلامان كه به طور طبیعی در طول هم قرار دارد. آب هر یك از این سدهای طبیعی به پایین دره خود سرازیر می شود كه در نتیجه چندین آبشار بسیار زیبا به وجود آورده است.
در داخل محدوده پارك ملی بیش از بیست قریه وجود دارد. در قسمت مركزی پارك ملی و در منتهی الیه بند هیبت یك بنای تاریخی وجود دارد كه قدمت آن به حدود صد سال می رسد معروف و مشهور به « مزار بند امیر» می باشد، در كنار بقعة مذكور آرامگاه چند تن ازبزرگان واجداد سادات بند امیر قرار دارد، از آن جمله آرامگاه سید علی حسن حاجی و شاه سید شاه كه هر دو از اجداد سادات قریه جارب كشان هستند، قرار دارد.
مردم بومی كه از اقصی نقاط كشور به منظور تفریح و زیارت به این جا می آیند، این زیارتگاه را مقدس شمرده و بعنوان قدمگاه مولا علی(علیه السلام) از خاك اطراف آن برای تبرك برداشته و از در دیوار آن طلب حاجت می كنند، هرچند كه تابلوی حك شده سر در آن گویای حقیقت دیگری‌ است، در تابلوی سر در این بنا كه از جنس گچ پخته و به صورت برجسته مكتوب گردیده است، جملة «مسجد شریف امیر» به خوبی پیداست. اما عوام الناس به این تابلوی توجه چندانی نداشته و احكام مسجد را كمتر در حق آن رعایت می كنند.
در سال های قبل از جنگ، توریست ( توریزم ) بعنوان یك منبع درآمد اقتصادی برای مردم منطقه محسوب می شد. جهان گردان و سیاحان كه ابتدا برای دیدن دو مجسمه بزرگ شهر بامیان می آمدند و سپس جهت گردش تفریح به بند امیر می آمدند.
با آغاز جهاد مردم مسلمان افغانستان علیه ارتش سرخ شوروی، بساط توریزم از این ناحیه بطور كلی برچیده شد و این وضع در دوران جنگ های داخلی احزاب و هم چنین در دوران حكومت طالبان ادامه داشت.
پس از سقوط رژیم طالبان و روی كار آمدن دولت جمهوری اسلامی به ریاست آقای حامد كرزی، بند امیر سال به سال جمعیت افزونتری به خود جذب نموده و رونق بیشتر پیدا كرد.
به دلیل استراتژی جغرافیای بندامیر و اشتیاق سرمایه داران خارج از منطقه به سرمایه گذاری در بند امیر و پلانهای متعددی كه دولت در این ساحه در نظر دارد، مردم بندامیر در سال 1385 گرد هم آمده و یك شورای را تحت عنوان «شورای هماهنگی بندامیر» تأسیس و آن را در وزارت عدلیه افغانستان ثبت و راجستر كردند.
افرادی كه به بندامیر مراجعه می كنند شامل سه دسته مردم اند:
1. جهانگردان و سیاحان كه بیشتر به منظور كارهای تحقیقاتی در زمینه های آب، سنگ، ماهی ها، پرندگان و... به اینجا مراجعه می كنند.
2. افراد بومی كه اكثراً از شهرها و به منظور سپری كردن ایام تعطیل و تفریح و تنزّه به این جا مراجعه می كنند.
3. افراد بومی كه اكثراً از قریه جات به این جا مراجعه می كنند كه هدفی جز زیارت قدمگاه مولا علی (علیه السلام) و گرفتن حاجت ندارند.
طبق آمار به دست آمده بیشترین مراجعه كننده را دسته سوم تشكیل می دهند. حضور پرتعداد دستة سوم باعث شده است تا در بندامیر یك خلأ بزرگ فرهنگی و دینی احساس شود، این ضرورت توسط علما و طلاب دینی به خوبی احساس شده و برای پر كردن این خلأ بود كه طرح مسجد جامع و مدرسة امیرالمومنین (علیه السلام) و در كنار آن یك كمیسیون فرهنگی پی ریزی شد.
در بُعد مادی در بند امیر بسیاری از خدمات و لو در حدّ ابتدایی آن وجود دارد، كه در فصل گرما در راستای رفاه حال مسافرین و توریست ها مشغول فعالیت اند.
این خدمات شامل 11 باب هتل ابتدایی، 20 باب دكان(مغازه) بنجاره(خاربار فروشی)، 2 مركز خدمات عكاسی و فیلم برداری، 2 مركز تعمیرات انواع موتورها(ماشین) و دیگر عراده جات، 11 دستگاه انواع قایق های موتوری، پاروی و پایدلی، 12باب مسافرخانة ابتدایی، حدود 100 باب خیمه كرایی در اندازه های مختلف،22 باب سرویس تشناب (دستشویی) ابتدایی، زمین فوتبال، زمین والیبال، انواع تابلوهای راهنمایی برای وسایط نقلیّه و تابلوهای اخطاری و راهنمایی برای مسافرین؛ میوه جات از قبیل خربزه، تربوز(هندوانه)، سیب، انگور، زردآلو، بادرنگ(خیار)، توت، كِشته(برگه) در اختیار مسافرین قرار دارد.
اما با كمال تأسف در بُعد فرهنگی و دینی مردم هیچ گونه كاری عملی تا كنون صورت نگرفته است. در اطراف بندها تنها چیزی كه به عنوان شعائر دینی و اسلامی توجه انسان را به خود جلب می كند وجود یك تابلوی سبز رنگ بسیار كوچك كه این جمله بر روی آن نوشته شده است: «مسجد و قدمگاه حضرت علی علیه السلام» و چند تابلوی سیاه رنگ كه بر روی یكی از آنها «زیارت امین الله» نوشته شده، در داخل بنای مذكور بر روی دیوار نصب شده است،می باشد كه 95/0 مردم سواد خواندن آن را نیز ندارند.
بند امیر واقع در ولسوالی یکاولنگ ولایت بامیان است. مناظر زیبا، دلپذیر و دلچسب این ساحه دولت مرکزی را واداشت تا بند امیر را بعنوان اولین پارک ملی در افغانستان اعلام کند ،این بند یکی از عجایب طبیعی افغانستان به حساب می آید.

بند امیر دارای 6 جهیل عمیق آبی رنگ، لاجوردی و کریستالی است که آب آن از چشمه سارهای کوه های اطرافش جمع می شود.بند امیر در فاصله 215 کیلومتری کابل و دربین هندوکش شرقی و سلسله کوههای بابا در مرکز کشور قرار دارد.

6جهیل مشهور که آنها بعنوان بندهای کوچکتر مربوط به بند امیر می باشد به نامهای بند غلامان، بند قنبر، بند هیبت که کاملا توسط دیوارهای سنگی شیب دار احاطه گردیده است، بند پنیر در قسمت شرقی بند، بند پودینه در سمت شمال بند پنیر و بزرگترین جهیل این ساحه بند ذوالفقار است که 490 هکتار زمین را احاطه کرده است.

در بند امیر حیوانات و پرندگان زیادی بود و باش دارند، حیوانات وحشی این ساحه عبارتند از گوسفند کوهی، آهو، گرگ و روباه و همچنین حیوانات دم دراز مانند موش کوهی نیز در این ساحه دیده شده است.

آلبستر لیتهید، خبرنگار بی بی سی در مقاله خود از بند امیر نوشته است: کوه های هندوکش بر فراز دره بند امیر که در ولایت بامیان افغانستان قرار دارد، با رنگ نزدیک به گلابی می درخشند، حوض های از آب های زیبا به وجود می آیند که به آبشار های زیبا سرازیر می شوند.
این یک بهشت است، یک واحه ای است در دشت. این یک حباب امن و صلح است در کشوری که عادت به جنگ و بی ثباتی کرده است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
برگرفته شده از وبلاک "معلومات در باره ای بامیان"
توسط محمد حکیم عرفان